Koanal Atrezi (Choanal Atresia) Tanımı, Belirtileri, Teşhisi, Tedavisi
Koanal atrezi nedir?
Choanal atrezi, bebeğin burnunun arkasında nefes almayı zorlaştıran bir tıkanıklıktır. Burun deliklerinin en arkasındaki genzi açılan bölümün (koanaların) normalde açık olması gerekirken;; kemik ya da membranla kapalı olması durumudur. Treacher Collins sendromu veya CHARGE sendromu gibi diğer doğum kusurları olan yenidoğanlarda da görülebilir. Bu durum nadirdir ve her 7000 bebeğin 1'ini etkiler.Koanal atrezi ile ilgili önceden yayınladığım link >> Koanal Atrezi (Burnun Doğumsal Tıkanıklığı)
Koanal atrezi tarihçesi
Koanal atrezi (CA), akut hava yolu obstrüksiyonundan kronik tekrarlayan sinüzite kadar çeşitli klinik tablolara sahip olabilen konjenital nazal hava yolu anormalliği için iyi bilinen bir etyolojidir. Bu hastalık varlığı ilk olarak Roederer tarafından 1755'te, Oto ve ark. ayrıca 1829 'de palatine kemiklerinin deformitesi ile ilgili olarak anomaliyi karakterize etmiştir. Emmert ve diğ. 1851 yılında, 7 yaşında bir erkek çocukta bilateral CA'nın tranazal onarımında kavisli trokar kullanımını gösteren ilk kişi olmuştur .Koanal atrezi nedir?, Koanal atrezi çeşitleri, Koanal atrezi belirtileri, Koanal atrezi neden olur? - Koanal atrezi nedenleri, Koanal atrezi nasıl teşhis edilir?, Koanal atrezi tedavisi, Koanal atrezi ameliyatı, - Koanal atrezi ameliyatı sonrası - Koanal atrezi hemşirelik bakımı - Koanal atrezi emziği (McGovern Emziği - McGovern Nipel) hakkında - Tekrarlayan koanal atrezi
Koanal atrezi çeşitleri
İki tür koanal atrezi vardır:
Bilateral (iki taraflı) koanal atrezi
Bu tipte iki burun deliği de tıkalıdır, çok tehlikelidir, çünkü bebekler sadece ilk dört ila altı hafta boyunca burunlarından nefes alırlar.
Tek taraflı koanal atrezi
Sadece tek bir burun hava yolunun etkilendği koanal atrezi türüdür, genellikle sağdaki koana kapalıdır. İki taraflı koronal atreziden daha yaygındır. Bu formdaki bebekler, burunlarının bir açık tarafından nefes alarak telafi edebilirler.Koanal atrezinin her iki tipi de blokaj tipine bağlı olarak daha fazla kategorize edilir:
Atrezi plağının kemik + yumuşak dokudan oluştuğu konal atreziler
Blokaj hem kemiklerden hem de yumuşak dokulardan oluşur. Koanal atrezili bebeklerin yaklaşık % 70'i bu tiptedir.Atrezi plağının sadece kemikten oluştuğu konal atreziler
Atrezi plağı sadece kemiklerden oluşur. Koanal atrezili bebeklerin yaklaşık% 30'u bu tipte.Koanal atrezi belirtileri
İki taraflı koanal atrezi belirtileri
İki taraflı koanal atrezi ile doğan bebeklerde çok zor bir zaman solunum vardır. Sadece ağladıklarında nefes alabildikleri için hava yollarını açabilirler. Beslenme de çok zor olabilir çünkü çocuk yemek yerken nefes alamıyor ve boğulmaya başlayabilir. İki taraflı koanal atrezisi olan bebekler, uyurken veya yemek yerken maviye dönüşebilir çünkü yeterli oksijen alamazlar. Yenidoğanda tam burun tıkanıklığı asfiksi nedeniyle ölüme neden olabilir. Deneme girişimi sırasında, dil damağa çekilir ve oral hava yolunun tıkanması sonuçlanır. Güçlü solunum çabaları belirgin göğüs retraksiyonu üretir. Uygun tedaviler mevcut değilse artan siyanoz ve ölüm oluşabilir. Ancak, bebek ağlarsa ve ağızdan nefes alırsa, hava yolu tıkanıklığı anlık olarak rahatlar. Sonra ağlama durur, ağız kapanır ve tıkanıklık döngüsü tekrarlanır.Tek taraflı koanal atrezi belirtileri
Tek taraflı koanal atrezi formuna sahip bebekler, bir burun deliğinden yeterince iyi nefes alabilirler. Aylar veya yıllar sonra hiçbir semptom göstermeyebilirler.Tek taraflı koanal atrezi belirtileri şunlardır:
- gürültülü solunum
- burnun bir tarafından akan koyu kıvamlı akıntı olması
Koanal atrezi neden olur?
Koanal atrezi nedenleri
Koanal atrezisi, burundaki pasajların tam olarak açılamaması ve burun gerisinin tıkalı olması durumudur. Bu durumun, Genetik ve çevresel faktörlerin bir bileşiminin sorumlu olabileceği düşünülmektedir.Ek olarak, kız çocuklarının koanal atreziye sahip olma olasılığı erkeklerden daha yüksektir.
Hamilelik sırasında karbimazol ve metimazol (Tapazol) gibi bazı tiroid ilaçları alan kadınların daha yüksek oranda koanal atrezili bebek doğurdukları bildirilmiştir. Bununla birlikte, neden ve sonuç ilişkisi net değildir. Annelerin tiroid hastalığının koanal atreziye yol açmış olabileceği veya ilaçların kendileri için bir faktör olup olmadığı da belirlenememiştir.
Koanal atrezili bebekler genellikle bu diğer doğum kusurlarından birine sahiptir:
- CHARGE' sendromu. Bu kalıtsal durum ciddi işitme kaybı, görme kaybı, nefes alma ve yutma problemlerine neden olur. CHARGE'li çocukların yarısından fazlası koanal atreziye sahiptir ve bunların yaklaşık yarısı burnunun her iki tarafındadır.
- Treacher Collins sendromu. Bu durum, bir bebeğin yüzündeki kemiklerin gelişimini etkiler.
- Crouzon sendromu. Bu genetik durum, bir bebeğin kafatasındaki kemiklerin çok erken kaynaşmasına neden oluyor. Bu, kafatasının, genellikle olduğu gibi büyümesini durdurur.
Tessier sendromu. Bu durum bebeğin yüzünü bölen büyük açıklıklara (yarıklar) neden olur.
Kolobom. Bu durum retina, iris veya gözün başka bir kısmında bir deliktir.
- Genital hipoplazi. Bu durum kızlarda vajinanın veya erkeklerde penisin eksik gelişmesidir.
Koanal atrezi nasıl teşhis edilir?
Koanal atrezinin bilateral formu genellikle bir bebek doğduktan hemen sonra teşhis edilir, çünkü semptomlar şiddetli ve hızlı bir şekilde fark edilir. İki taraflı koanal atrezili bebeklerin çoğu, doğumdan hemen sonra nefes almayı zorlaştırır. Yenidoğan bebeklerde burundan gönderilen sondanın burun gerisinden geçmemesi ve sondanın ilerletilememesi ile koanal atrezi tanısı konulur.BT taramaları ve MRI taramaları da tıkalı burun pasajını veya geçitlerini açığa çıkarabilir. Genelde bebeklerin gereksiz radyasyona maruz kalmaması için mümkünde MRI taraması kullanacaktır. BT kemik plakların taranmasında daha ayrıntılı bilgi sağlamaktadır.
Koanal atrezi tedavisi
Tek taraflı koanal atrezinin hafif bir formu olan bebeklerin tedaviye ihtiyacı olmayabilir. Bununla birlikte, herhangi bir solunum problemi belirtisi için yakından izlenmeleri gerekir. Burun içi serum fizyolojik ile yıkamaya yapılarak burun deliğini temiz ve açık tutmaya çalışmak uygun olacaktır.Bilateral koanal atrezi tıbbi bir acil durumdur. Bu durumdaki bebeklerin, ameliyat yapana kadar nefes almaları için bir tüpe ihtiyacı olabilir. Çoğu durumda, doktorunuz mümkün olan en kısa sürede ameliyat yapmaya çalışacaktır. İktitaraflı koanal atrezisisi olan bebeklerde, bebeğin entünbasyonu, ağızdan hava yolunun sağlanması ve McGovern emziği ile beslenme yapılması gibi seçenklr de mevcuttur.
Koanal atrezi, nazal kavitede posterior koanaların anatomik kapanması ile karakterize, göreceli olarak yaygın olmayan ancak iyi bilinen bir durumdur. On sekizinci yüzyılın başlarındaki orijinal tanımdan bu yana, tam bir patogenez, optimal cerrahi yaklaşım ve mevcut literatüre rağmen, cerrahi sonrası stent ve anti-neoplastik ajanlar gibi yardımcı tedavilerin kullanımı konusunda tartışmalar olmuştur.
Koanal atrezi ameliyatı nasıl yapılır?
Koanal atrezi ameliyatı için kullanılan en yaygın cerrahi yöntem endoskopik tekniktir. Endoskopik olarak küçük aletler ile küçük bir görüş alanı altında bebeğin nefes almasını engelleyen kemik ve doku parçası alınarak burnun gerisi açılabilir.Daha az sıklıkla, ameliyat açık bir prosedürle yapılır. Bunu yapmak için cerrah, bebeğin ağzının çatısına bir kesim yapar ve tıkanık doku veya kemiği çıkarır.
Her iki ameliyatın ardından, hava yolunu açık tutmak için delik içine stent adı verilen küçük bir plastik tüp yerleştirilebilir. Stent birkaç hafta sonra çıkarılacaktır. Stentin küçk bebeklerde uzun süre burunda tutulması burun ucunda yara ve enfeksiyona neden olabilmektedir. Tek taraflı koanal atrezilerde ciddi solunum sıkıntısı yoksa, çocuğun birkaç haftalık stenti tolere debileceği yaşa kadar beklenilmesi uygun olacaktır.
CHARGE sendromu gibi diğer problemleri olan bebeklerin bu durumları tedavi etmek için daha fazla ameliyata ihtiyacı olabilir.
Koanal atrezi ameliyatı sonrası
Tıkanıklık giderildikten sonra, koanal atrezisi olan bebekler için görünüm iyi. Normal ve sağlıklı yaşamları için büyüyebilirler. Bununla birlikte, ek doğum kusurlarına sahip olan bebekler büyüdükçe ek tedaviye veya ameliyatlara ihtiyaç duyabilirler.Koanal atrezi hemşirelik bakımı
Koanal atrezi ameliyatı sonrasında, burun içerisine yerleştirilen stentlerin 4-6 hafta yerinde tutulması, yara debridmanı ve bazen koana bölgesinin stent çıkarıldıktan sonra dilatasyonu (genişletilmesi), burun içerisinde stentin bulunduğu dönemde antibiyotikli pomad ve kremlerin burun ucuna sürülmesi uygun olacaktır.Koanal atrezi emziği (McGovern Emziği - McGovern Nipel) hakkında
Yeni doğmuş ve iki taraflı koanal atrezi nedeniyle solunum sıkıntısı olan bebeklerde, bebeğin nefes almasını sağlamak için hemen gerçekleştirilmesi gereken iki seçenek vardır: 1 entübasyon ve 2. McGovern Emziği yerleştirilmesi.Lütfen bu emzik hakkında bilgi almak amacıyla danışmak ve satın almak için medikalci firmalarla iletişime geçiniz.
Tekrarlayan koanal atrezi
Özellikle küçük bebeklerde, cerrahi olarak koanalar açıldığında stentin erken çıkması durumunda ya da yeterli miktarda delik genişletilemediğinde kısmi olarak atrezi plağı yeniden ortaya çıkabilmektedir. Bunu engellemek için, yeterli miktarda koanal atrezi plağının çıkarılması, stentin uzun süre tutulması ve hızlı iyileşmeyi engelleyen çeşitli kanseri ilaçlarının lokal kullanılması gibi farklı yöntemler kullanılabilmektedir.Kaynak linkler >>
- Choanal Atresia Treatment & Management: Surgical Therapy ..
- Current Updates on Choanal Atresia - NCBI - NIH
- Choanal atresia | Radiology Reference Article | Radiopaedia.org
- UNILATERAL CHOANAL ATRESIA - NCBI - NIH
- Bilateral Choanal Atresia: Is it Really a Surgical Emergency?
- Choanal atresia: MedlinePlus Medical Encyclopedia
- Definition of Choanal atresia - MedicineNet
- Surgical treatment of choanal atresia with transnasal endoscopic ...
- Choanal atresia - an overview | ScienceDirect Topics
- Surgery for choanal atresia | Cochrane
- Surgical correction of choanal atresia - Vula - UCT
- A Parent’s Guide to Choanal Atresia
Dr. Murat Enöz
KBB & BBC Uzmanı (MD, Otorhinolaryngology, Head and Neck Surgeon - ENT Doctor in Istanbul)
KBB & BBC Uzmanı (MD, Otorhinolaryngology, Head and Neck Surgeon - ENT Doctor in Istanbul)
Muayenehane (Private Office):
Adres (Address): İncirli Cad., No:41, Kat:4, Dilek Pastanesi Üstü (Dilek Patisserie Building), Posta kodu: 34147, Bakırköy - İstanbulRandevu Tel (Appointment Phone): 0212 561 00 52
E-mail: muratenoz@gmail.com
Cep tel (Mobile phone): (+90) 533 6550199
Fax: (+90) 212 542 74 47
Yorumlar
Yorum Gönder