Burun Estetiğinin Riskleri, Hasta Beklentileri, Olası Komplikasyonlar
Burun estetiği de sonuçta bir cerrahi işlemdir ve her cerrahi işlemin kendine ait beklenilen ve tahmin edilemeyen riskleri mevcuttur. Bu riskleri göz ardı etmek, basit bir cerrahi müdahale ya da bilgisayar animasyonu olarak düşünmek, ameliyat sonrasında ciddi hayal kırıklıklarına neden olabilmektedir. Ameliyat sonrasında, hasta memnuniyetsizliğinin ve hayal kırıklıklarının önlenmesi, rinoplasti için uygun hasta seçimi ve psikolojik rahatsızlıkların göz önüne alınmasıyla sağlanılabilir.
Burun estetiği ameliyatı da bir "cerrahi işlemdir" ve her cerrahi işlemde olduğu gibi kendisine ait olası riskler ve komplikasyonlar mevcuttur!
Rinoplasti, hasta ve doktorun beklentileri her zaman karşılık gelmediği için birçok riskle ilişkili olarak kabul edilir. Postoperatif deformasyonların yanı sıra diğer birçok risk ve komplikasyonun göz önünde bulundurulması gerekir. Artan cerrahi deneyim ile rinoplasti komplikasyonları için risk azaltılabilir.Aşağıda yurt dışı çalışmalardan derlediğim birkaç makale bilgisini ekliyorum, okuyup hemen korkmayın 😊. Önceden yayınladığım benzer makale >> Burun Estetiği Ameliyatının Riskleri
 |
| Eğri Burun Estetiği Ameliyatı |
Burun estetiği ameliyatının riskleri
Deri ve yumuşak dokuların komplikasyonları atrofi, fibroz, uyuşukluk, yer değiştirmiş mukozadan kaynaklanan kistler veya dikiş materyalinin neden olduğu deri altı granülomları olabilir. Ameliyat sonrası şişkinlik esas olarak osteotomi tekniğine bağlıdır. Perkütan osteotomiler daha az travmaya neden olur, ancak görünür izlere neden olabilir.Enfeksiyonlar nadirdir ancak çok nadiren bazen hayatı tehdit edicidir (toksik şok sendromu).
Cilt kesi alanlarında renk değişikliği olması
Burun estetiği ameliyatlarından sonra, yeniden ameliyat gereksinimi (revizyon rinoplasti) oranı kabaca % 5-15 civarındadır. Eğri burun deformitesi olan hastalarda bu oran biraz daha yüksek olabilir. Postoperatif deformitelerin analizi spesifik risklerin tanımlanmasına izin verir. Ameliyat sonrası en sık görülen deformite ameliyat öncesi derin nazo-frontal açı, burun sırtında çökme ve düşük uç ve projeksiyon sorunları, gaga burun deformitesi (pollybeak deformity)' dir.
Komplikasyon mu Hata mı?
Rinoplasti, öncelikle estetik sonucun sınırlı öngörülebilirliği nedeniyle yüksek riskli bir işlem olarak kabul edilir. Sebepler neler? Ameliyattan hemen sonra mükemmel bir sonuç bir yıl sonra tamamen farklı olabilir. Burun estetiğinin uzun dönem sonuçları hakkındaki raporlar nadirdir. Sınırlı öngörülebilirlik temel olarak iyileşme sürecinin dinamikleri nedeniyledir. Birçok farklı doku türü söz konusudur: kemik, kıkırdak, mukoza, cilt, yağ, fasya, kaslar, sinirler, damarlar, perikondriyum ve periosteum. Bu dokuların bireysel reaksiyonları her zaman cerrahın kontrolü altında değildir. Bu özellikle burnun ana destekleyici yapısı olan kıkırdak için geçerlidir.Olumsuz bir rinoplasti sonucu açıkça görülmektedir (“herkes bir uzmandır”). Cerrah bunu komplikasyon olarak adlandırmaya meyilliyken, hasta bu sonucu sık sık cerrahı suçlar. Prensip olarak, her ikisi de mümkündür ve birçok durumda kesinlikle ayırt edilemez. Komplikasyonlar, bireysel reaksiyonun ve iyileşme sürecinin etkileridir. Cerrahın kontrolünde değillerdir. Bu durumda hekim komplikasyonu yeterince erken tanımlamalı ve yeterince tepki vermelidir. Ancak bazı “komplikasyonlar” aslında ameliyat öncesi analizlerde veya cerrahi planlamada, yetersiz bir teknik uygulanmasında veya ameliyat sonrası bakımda bir yanlışlıktır (kaynaklar >> Foreword complication or mistake? / Risks and complications in rhinoplasty). Önlenmesi için ciddi bir analiz esastır. Revizyon cerrahisi için sayısız teknikle değil deformite türleri ve bunların önlenmesiyle ilgili planlanabilir.
Burun kemeri törpülemesi işlemi ne bağlı olarak "Açık Çatı Deformitesi" ortaya çıkabiliyor!
 |
| "Açık Çatı Deformitesi" |
Konu ile ilgili bilgileri bulabileceğiniz link >> Açık Çatı DeformitesiYandaki fotoğraflarda görüldüğü gibi, yandan basık, önden geniş görünen bir burun sırtının yanında; her iki yandaki burun kemiğinin kalan iki yan duvarının önden yansıması görülmektedir. Yani sadece basit bir işlem gibi düşünülen "burun kemeri düzeltme" işleminin bile kendine ait riskleri bulunmaktadır.
 |
| Açık Çatı Deformitesi |
Gaga Burun Deformitesi (Polly Beak Deformity)
 |
| Gaga Burun Deformitesi (Polly Beak Deformity) |
Burun ucunun hemen gresinde bulunan supratip bölgesinin, burun ucu bölgesine göre yandan bakıldığında daha önde olması nedeniyle ortaya çıkan bu deformiteye "Gaga Burun Deformitesi" ya da "Pollybeak Deformitesi" adı verilmektedir. Bu deformite birden fazla nedene bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Kıkırdak dokunun yetersiz alınması, yumuşak dokunun fazla olması ya da burun kemiğinin yine aşırı törpülenmesi nedeniyle ortaya çıkabilir. Konu ile ilgili ayrıntılı bilgileri bulabileceğiniz link >> Gaga Burun Deformitesi (Pollybeak Deformity) - Tanımı, Nedenleri ve Tedavisi
Semer Burun Deformitesi (Saddle Nose Deformity)
 |
| Semer Burun Deformitesi (Saddle Nose Deformity) |
"Boksör burnu" olarak da tanımlanan, burun sırtında çökme ile karakterize, diğer deformitelerde olduğu gibi burnun estetik ve fonksiyonel özelliklerini etkileyebilen bir deformitedir. Genellikle burnun dikine uzunluğu kısalmış ve yandan bakıldığında, burnun destek dokularındaki azalmaya bağlı olarak burun ucunun hemen yukarısında çökme ve daha üst tarafında semer görünümü mevcuttur. Konu ile ilgili ayrıntılı bilgileri bulabileceğiniz link >> Semer Burun (Saddle Nose) Deformitesi
Semer Burun Tedavisi
 |
| Semer Burun Tedavisi |
Burun estetiği için özel riskler ve komplikasyonlar
İşlevsel bozukluklar
Eğri burunlu ve düşük burun ucu gibi bazı deformasyonlar solunum problemleriyle ilişkilidir. Bu durumlarda, rinoplasti işlevini geliştirmek için endikedir. Öte yandan, rinoplasti, nazal hava yollarının kesit alanını azaltabilir. Sonuç olarak, primer rinoplasti sonrası hastaların % 10' u rezidüel veya yeni solunum problemlerinden şikayet eder. Revizyon rinoplasti hastalarının % 70' inde, solunum sorunları temel şikayet, temel olarak rezidüel septal sapmalar veya nazal vestibüler darlık nedeniyledir. Valf problemleri sıklıkla üst lateral kıkırdakların septumdan ayrılmasından kaynaklanır ve akustik rinometri ile teşhis edilebilir. Derin osteotomiler piriform açıklıktaki hava yollarını daraltabilir. Aşırı alarm kıkırdak rezeksiyonları, alarmın çökmesine ve yarım daire izlerinin oluşmasına neden olabilir. Bununla birlikte, vakaların çoğunda, rinoplasti solunum fonksiyonunu bozmaz (kaynaklar >> Nasal obstruction after rhinoplasty: etiology and techniques for correction / Rhinoplasty : Plastic and Reconstructive Surgery - LWW Journals / The effect of cosmetic rhinoplasty on nasal patency).Bir hastanın tıkalı bir burun şikayeti inceleme veya ölçümle açıklanamazsa, mukozal hassasiyet kaybı göz önünde bulundurulmalıdır. Solunum sırasında ılık ve soğuk hava hissi iyi işleyen bir burnun algılanması için önemlidir. Cerrahi izlerin yol açtığı hassasiyet kaybı, tıkalı bir burun havası izlenimi verebilir. Rinoplasti sonrası hipozmi (koku alma azlığı), çoğu durumda mukoza şişmesi nedeniyle geçicidir. Sadece test ile saptanabilir ve genelde geçici bir durumdur. Kalıcı bir anosmi (koku alma işlevi kaybı) nadirdir (kaynak >> Olfactory and sensory attributes of the nose).
Burun estetiğinde kullanılan implantlara ve diğer endüstriyel ürünlere bağlı riskler
Burun içindeki implant ve transplantlar için ana risk enfeksiyon, ekstrüzyon, distorsiyon ve rezorpsiyondur. Genel olarak bu komplikasyonlar % 1' den az görülür. Primer rinoplastilerde otojen (hastanın kendi vücudundan alınan) kaburga kıkırdağı sadece büyük büyütme için gereklidir. Yeterli teknik ile uzun süreli gözlemlerde bile emilim ve çarpılma riskleri oldukça azdır. Alıcı alanın şartlarına bağlı olarak, her tür otojen kıkırdak tipinin emilmesi hala bir problemdir. Kıkırdakın otojen fasiya lata ile çarpılması kıkırdak hücrelerinin hayatta kalmasını destekleyebilir. Öte yandan istenmeyen kıkırdak büyümesi bile mümkündür ve kulak kıkırdak nakillerinde perikondriumun rezeksiyonu önerilmektedir (kaynak >> Tumefactive cartilage proliferation after rhinoplasty a newly reported complication).Deri ve yumuşak doku komplikasyonları
Akut komplikasyonlar anormal şişme, hematom, lokal enfeksiyon ve cilt nekrozudur. Sonuçlar atrofi, fibroz, ağrı ve uyuşukluk olabilir. Deri altında kistler ve granülomlar gelişebilir.Deri altı mukozal kistlere ilişkin raporlar nispeten sıktır. Bunlar, mukozanın yerinden çıkması, örneğin; transmukozal osteotomiler sırasında. Çıkarılması için, yeterli bir görünürlük için harici bir cilt insizyonu gereklidir. Özel durumlarda, açık bir rinoplasti veya hatta endoskopik yaklaşım mümkündür.
Lipogranülomlara (parafinomlar), merhem materyalinin nazal ambalajlardan cilt altı düzlemine çıkması neden olur. Materyal bu bölgeye burun dorsumundaki vestibüler insizyon veya defektler yoluyla girebilir. Granülomlar öncelikle lateral burun duvarında lateral osteotomiler (dış kemik kırık hattı) üzerinde bulunur ve “yeni kallus (kemik iyileşme dokusu) oluşumunu” taklit eder. Bazen medial kantus ve nazo-frontal açının yakınında bulunurlar. Özelikle yoğun sigara içen hastalarda, göz kenarı ve burun kemiği arasındaki bölgelerde, mercimek tanesinden biraz küçük yeni kemik çıkıntıların ortaya çıktığını ve aylar içerisinde küçülerek ortadan kalktığını görmüştüm.
Bazı bölgelerde rinoplasti sonrası uyuşukluk sıkça isteniyorsa hastalar tarafından bildiriliyor. Sıklıkla, burun ucu ve kolumellanın alt kısmı tutulur (nervus nasalis externus). Bu sinir, burun kemiği ile üst yan kıkırdak arasındaki burun boşluğunu terk eder. Dekolman sırasında bu sinirlere zarar gelmesi önlenemez. Normalde hassasiyet 12 ay içinde ortadan kalkmaktadır (kaynaklar >> Skin and soft tissue complications / Nasal osteotomies: a clinical comparison of the perforating methods versus the continuous technique / Visible scars from percutaneous osteotomies).
Enfeksiyonlar, sistemik ve nadir komplikasyonlar
Rinoplastiğin “steril olmayan bir operasyon” olduğu gerçeğine rağmen, tüm müdahalelerin% 1'inden daha azında enfeksiyon ortaya çıkar. İç kantusa yakın apse oluşumları lateral osteotomiden bir kemik parçası kalıntısına bağlı olabilir (şimdiye kadar hiç görmedğim bir durum). Sistemik antibiyotiklerin profilaktik kullanımının etkisi belirsizdir. Komplike olmayan vakalarda antibiyotik gereksizdir. Bununla birlikte, kıkırdak nakli veya revizyon cerrahisinde antibiyotik kullanılması uygundur. Tek bir preoperatif uygulama bir hafta boyunca sistemik antibiyotikler kadar etkilidir. Bununla birlikte, rinoplasti, pürülan sinüzit varlığında sinüs cerrahisi ile birleştirildiğinde enfeksiyon riski artabilir. Bakteriler (streptokok) osteotomileri istila edebilir ve canlı tehdit edici komplikasyonlara neden olabilir. Bu nedenle spesifik sinüzit vakalarında rinoplasti ve sinüs cerrahisi birlikte yapılmaması uygundur.
Burun estetiğinin orbital komplikasyonları travmatik veya enfeksiyona bağlı olabilir. Şişlik, göz yaşı drenajı bozabilir ve 3 ay boyunca radyografik olarak gösterilebilir. Göz yaşı kesesinin yağlanması akut pürülan dakriyosistite neden olabilir ve lakrimal sistemin entübasyonu ile tedavi edilmelidir. Burun estetiğinden aylar sonra gelişen bir enoftalmus nadir görülen bir komplikasyondur. Maksiller ostiumun tıkanması sonucu kalıcı negatif basınç, “sessiz-sinüs sendromu” na neden olmuş olabilir ve maksiller sinüs boşluğunun kasılması, orbital içeriğin yer değiştirmesine neden olabilir. Streptokok nekrotizan periorbital veya orbital enfeksiyona neden olabilir. Ameliyat sonrasında “normal” şişme ve göz çevresinde enfeksiyon arasında ayrım yapmak gerekmektedir. Ağrı, ateş ve patolojik kan parametreleri durumunda, penisilin sistemik uygulaması orbital selülit ve kapak nekrozunu önleyebilir. Rinoplasti sonrası körlük, çoğunlukla santral retina arterinin tıkanmasından kaynaklanır. Ayrıca intranazal lokal anestezik enjeksiyonu sonucu embolizasyonu da göz önünde bulundurulmalıdır (burada yazılanları yine hiç görmedim).
Psikolojik yönler
Septorinoplasti, çok çeşitli fonksiyonel ve estetik endikasyonlarda gerçekleştirilir. Endikasyon, sonucun derecelendirmesini hasta tarafından etkileyen ana faktördür. Anketler, özellikle görünümün ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi dahil edildiğinde hastanın memnuniyetini analiz etmek için kullanılabilir. Beklenildiği gibi, esas olarak fonksiyonel problemleri olan hastalar, solunum fonksiyonu iyileştirildiğinde başarılı bir rinoplasti uygulayacaktır. Estetik talepler rinoplasti endikasyonunda ne kadar fazla olursa, hastanın memnuniyeti o kadar çok faktöre bağlı olacaktır. Genç erkeklerin sonuçtan kadınlardan daha fazla memnun olmadığına dair raporlar bulunurken, diğer bir makalede sonuçlar tam tersi olmuştur.
"Endikasyondan bağımsız olarak, rinoplasti başarısı hastanın memnuniyetine dayanmalıdır. Sonucun hasta ve cerrah tarafından değerlendirilmesi bazen farklı olabilir. Hukuki sonuçlar rinoplastiğin “tipik bir komplikasyonu” olarak adlandırılabilir. Mali ilginin hastanın motivasyonuna katılması durumunda, hasta ile doktor arasında yeterli bir ilişki olması bile davadan kaçınmaya yardımcı olmaz. Cerrahın yetersiz tepkileri veya yanlış anlamalar durumu daha da kötüleştirebilir. Olası bir revizyonun ameliyat öncesi hali hazırda bildirilmesi yararlı olacaktır" (kaynak >> Psychological complications of septo-rhinoplasty).
Bir rinoplasti cerrahı olarak başarılı bir kariyer için anahtar yeterli hasta seçimidir. Hastanın beklentileri gerçekçi olmayabilir ve cerrahın kapasitesinin ötesinde olabilir. Hastalar normalden daha düşük bir sonuçta yetersiz tepki verebilir veya bir operasyon için tamamen uygun olmayabilir (dismorfofobi sendromu).
Rinoplasti ile ilgili olarak üç ana psikolojik bozukluk kategorisi vardır:
Psikonevrotik bozukluklar (nevroz), hastanın gerçek bir şikayeti veya deformitesi olduğunda, ancak ciddiyeti abarttığında ortaya çıkar. Bu psikolojik bozukluk, bu hastalar özenli bir şekilde ele alındığında sorun yaratmaz.
Psikotik bozukluklar, hasta olmayan veya sadece bir dereceye kadar var olan fonksiyonel veya kozmetik bir anormallik tanımladığında ortaya çıkabilir. Bu hastalar sadece psikiyatriste danışıldıktan sonra ameliyat edilmelidir.
Kişilik bozukluklarının tanınması en zor olanıdır. Bu hastalar şeyler hakkında derinden hissetme yeteneğinden yoksundur. Manipülatif, kontrol edici ve zorlu veya talepkar bir şekilde olabilirler. Talihsizliğin sorumluluğunu üstlenmek için genellikle başkalarına bakmaktadırlar. Bu hastalar üzerinde çalışmak problemlidir (kaynaklar >> The less-than-satisfactory rhinoplasty: comparison of patient and surgeon satisfaction / Psychological consequences of nasal aesthetic and functional surgery: a controlled prospective study in an ENT setting).
Konu ile ilgili önceden hazırlanan linkler >>
Dr. Murat Enöz
KBB & BBC Uzmanı (MD, Otorhinolaryngology, Head and Neck Surgeon - ENT Doctor in Istanbul)
Muayenehane (Private Office):
Adres (Address): İncirli Cad., No:41, Kat:4, Dilek Pastanesi Üstü (Dilek Patisserie Building), Posta kodu: 34147, Bakırköy - İstanbulRandevu Tel (Appointment Phone): 0212 561 00 52
E-mail: muratenoz@gmail.com
Cep tel (Mobile phone): (+90) 533 6550199
Fax: (+90) 212 542 74 47
Yorumlar
Yorum Gönder