Bebek ve çocuklarda, burun ve sinüsler erişkinlere göre çok daha kolay etkilenebilir ve daha sık olarak bu bölgelerde hastalık görülür. Bazen küçük bir mukus tıkacı bile bebeklerde çok büyük solunum sıkıntılarına neden olabilmektedir. Küçük bebeler, solunum açısından, daha büyük bebeklere göre daha faza burun bağımlıdırlar. Genelde 2-6 yaş arasındaki çocuklarda geçirilen üst solunum yolu enfeksiyonu ve orta kulak iltihabı sıklığı oldukça fazladır. Sizlere bebek ve çocukların burun ve sinüs sağlığı için birkaç pratik öneriden bahsetmek isterim.
Sigara dumanından kaçınma!
Sigara dumanının çocuklar üzerine olan etkisi, erişkinlerdekinden çok daha fazla olabilmektedir. Örneğin sigara içilen evlerde yaşayan çocuklarda, orta kulak hastalıkları daha sık görülmektedir. Yine, sigara dumanına bağı olarak burun ve sinüs hastalıkları çok daha sık görülebilir. Mümkünse çocuğunuzu sigara içilen kapalı ortamlara sokmayın!Kalabalık ortamdan kaçınma
Çocuğunuzu kalabalık ortamlardan elinizden geldiğince uzak tutmaya çalışın. Örneğin zaten kreş ortamında kapalı kutu halinde viral enfeksiyon ajanlarına sık olarak temas çoğunuzu yine kapalı ortam olan büyük alışveriş merkezlerine götürmek yerine; güneş gören açık alanlara götürmeniz daha uygundur.
Kreş ya da okuldan sonra burun içerisini tuzlu okyanus suları ile yıkayın, ellerini ve yüzlerini de yıkayın!
Kapalı kreş ortamından ya da okuldan gelen çocukların ellerinde ve burun içlerinde, geldikleri mekanlardan aldıkları, allerjen, bakteri, virüs hatta mantar, endüstriyel boyar maddelerin tozları, kullanılan yapıştırıcı ve diğer oyun aktivitelerinde kullanılan malzemelerin artıkları bulunabilir. Çocuğunuzun burun içerisini, çocuğun başını öne eğerek lavaboda, tuzlu okyanus suları (deniz suyu) kullanarak yıkayın. Küçük bebeklerde, "monodoz" olarak söylenilen, tüp şeklinde satılan yine deniz sularını kullanabilirsiniz. Düzenli olarak çocuğunuzun burun içerisini sabah akşam yıkamayı alışkanlık haline getirdiğinizde, burun içi ve sinüs açılma kanalları daha temiz olacağı gibi; burun içerisini döşeyen mukoza hücrelerinin sağlığı açısından da faydalı olacaktır. Özellikle çocuğunuzun en sık hastalandığı bahar aylarında, mevsim geçiş dönemlerinde bu tuzlu su ile burun içi yıkama yapılması işlemini yapabilirsiniz.
Islak duvarların olduğu ve yünlü yorgan, kilim, halı bulunan odalarda çocuğunuzu uyutmayın!
Islak duvarlarda küf ve benzeri mantarların ürettiği maddelere bağlı ve yünlü ürünlerin içerisinde üreyen ev tozu akarlarına bağlı alerjik hastalıkları görülebilir. Nemli, küflü olan odalarda ve yüklük, kilim, halı gibi eşyaların tutulduğu odalarda uyuyan çocuklarda, alerjik rinit ve benzeri alerjik astım ataklarında artış görülebilmektedir. Çocuğunuzu çocuk allerji uzmanına muayene ettirerek evinizin içerisinde alabileceğiniz tüm önlemleri alın.
Mevsim geçişlerinde dikkat edin!
Özellikle, mevsim değişikliklerinde üst solunum yolu enfeksiyonları sıklığında artış olmaktadır. Bu dönemde, çocuğunuzun beslenmesi, giyinmesi kadar alerjik bünyeli çocuklarda allerji ilaçlarının kullanılması da önemlidir. Önceden bildiğiniz ve mevsimsel alerjik rinit hastalığı olan çocuklarda, mevsime girerken dokturunuzun önerdiği allerji ilaçlarına başlanması önemlidir. Kesin tedavisi olmayan alerjik rinit için tuzlu su ile burun içi yıkama işlemi, ağızdan hap ve şuruplar kullanılabilmektedir. Doktorunuzun önermesi durumunda burun içerisine kortizonlu spreyler de kullanılabilmektedir.
Çocuğunuzun neye allerjisi olduğunu bilip, ondan uzak durmasını sağlamak normalde en masum olan yaklaşım olsa da; pratikte bu pek mmkün olmuyor. 10.000' den fazla tanımlanmış alerjenden, hangisinin sizin çocuğunuzun burun içerisindeki mukozayı etkilediğini bulabilmeniz için piyasada kullanılan testlerdeki bakılan allerjen sayısı çok az. Deri testlerine verilen yanıt için 5-6 yaşına kadar beklenilmesi gerekiyor. Kandan bakılan alerji paneli de mevcut. Bu konuyu çocuk allerji uzmanı doktorunuza danışabilirsiniz.
Parkta oynadıktan sonra, antibakteriyel el dezenfektanı, antibakteriyel sabun kullanmak mı kullanmamak mı daha iyi?
 |
| Işıl Enöz |
Özellikle, açık alan da olsa; parklarda çocukların ellerini temas ettirdiği yüzeye binlerce insanın dokunmuş olabileceğiniz, güneş ışınlarının havadaki mikropları öldürme özelliğinin bu yüzeylerde çok etkili olmadığını unutmayın. Parklarda oyun oynandıktan sonra çocukların ellerini sabunlu su ile yıkamak ya da alkol bazlı bir el dezenfektanı (dikkatli kullanılmalı) ya da en basit olarak %70' lik kolonya kullanılabilir. Kolonya ve alkol çok hızlı uçarlar ve normal el dezenfektanı jeller daha uzun süre elde kalarak, domuz gribi de dahil birçok bakteri ve virüse karşı etkili olsa da; çocuklara antibakteriyel el temizleme jellerini (hand sanitizers)çok fazla önermemek daha doğrudur. Çünkü, bu jellerin içeriğindeki maddeler çocuk elini ağzını attığında, zararlı ve çeşitli yan etkilere sahiptir. Özellikle nesneleri ağızlarına koyarak tanıma eğiliminde olan çocuklarda, birçoğu meyve aromalı ya da hoş kokulu bu jellerden az miktarda almaları durumunda bile; alkol ve içeriğindeki diğer paraben,Triclosan, Phthalates gibi toksik maddelere bağlı zehirlenme olabileceği bildirilmiştir (kaynak link: 8 reasons you will stop using hand sanitisers regularly). Burada özellikle elden ağız, burun ve göze mikropların yayılabileceğini vurgulamak için bu önlemi yazdım. Buna karşıt görüş olarak güzel bir çalışmayı sizlerle paylaşmak isterim. Northwestern Araştırma Merkezi' nde yapılan bir çalışma sonucuna göre, çocukluk çağında aşırı temiz ortamlarda kalan, düzenli antibakteriyel sabun ve jellerle el temizliği yapılan çocukların, kabaca bağışıklık sitemleri yeterli miktarda egzersiz yapamadığı için ilerleyen yaşlarda, zayıf kalabileceği vurgulandı. "Think Again About Keeping Little Ones So Squeaky Clean" linkinde bu çalışmayı okuyabilirsiniz.
Soğuk havalarda ısıtıcıları fazla miktarda açıyorsanız burun içi nemlendirici ya da soğuk buhar makinesi kullanılması gerekebilir!
Kuru, karasal iklimin hakim olduğu soğuk bölgelerde yaşıyorsanız bir de ortam havasını kurutan petekli sistemleri kullanarak evinizi ısıtıyorsanız, evinizin içerisinde çocuğunuzun burun mukozası aşırı miktarda nem kaybedebilir ve kuruyabilir. Bazen burun içerisinde kabuklanma, kanama, burun tıkanıklığı gibi belirtiler de tabloya eklenebilir. Eğer ısıtıcınızı bu şekilde fazla miktarda açıyorsanız, ya da çocuğunuzun burnunda aşırı kabuklanmayı fark ettiyseniz, ortam nemini arttıran soğuk buhar makinelerini kullanabilirsiniz. Bu tür kuru ve sıcak ortamlarda, uykuda burun mukozası aşırı miktarda nem kaybeder. Soğuk buhar makineleri ile ortam nemi %40' ın üzerine getirilebilir. Unutulmaması gereken bir durum, ortam nemi % 50' nin üzerine gelince, alerjik hastalıklara neden olan ev tozu akarlarının üremesi hızlanmaktadır. Soğuk buhar makinelerinin yanında, çocuğunuza yatmadan önce su içirmeniz, burun içerisini tuz oranı yüksek olmayan bir deniz suyu ile yıkamanız faydalıdır. Burun içerisinde aşırı kabuklanma ve kuruma olan çocuklarda, burun nemlendirici damla ve spreylerin kullanılması faydalıdır. Konu ile ilgili yazığım benzer makale >> Soğuk Buhar Makineleri İle İlgili Bilinmesi Gerekenler
Burun içerisine, parmak, peçete, pamukluk çubuk, kağıt havlu sokmayın!
Çocuklar genelde kendileri burun içerisine parmak sokabilmektedir. Bu nedenle, burun mukozasının ön kısımda bulunan ve özellikle septum bölümü tahriş olabilmektedir. Bazen septumun ön kısmında damarsal alan bulunan çocuklarda burun karıştırma sonrasında burun kanaması başlayabilmektedir. Özellikle bebeklerin ve çocukların burun mukozaları çok hassastır. Çok kolay nem kaybedebilir. üst başlıkta gördüğünüz herşey burun mukozasında nem kaybı ve tahrişe neden olacaktır. Çocuğunuzun burun içerisine peçete, parmak, kağıt havlu sokmadan ve sadece mümkünse tuzlu deniz suları kullanarak temizleyin.
Beslenme önerileri
Genel üst solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesi için beslenme tazrı olarak küçük bebeklerde anne sütü ve daha büyük beklerde, günlük önerilen sebzeli ürünler, protein içeriği açısından zengin doktorunuzun önerdiği ürünlerin yanında, üst solunum yolu enfeksiyonu mevcutken çocuğunuza verdiğiniz sıvı miktarını arttırmanızda fayda var (örneğin ıhlamur kaynatma, içilen çorba miktarını arttırma, su oranı yüksek meyve ve sebze yedirme gibi). Bunun balgam ve vücut salgılarının sıvılaşması ve vücut direncinin artması gibi birçok faydası olacaktır.
Yine prebiyotik ve prebiyotik içeren ürünlerin (kefir, anne sütü, yer elması, sarımsak ...) bağışıklık sisteminin güzel çalışmasını sağlayabileceğine dair makaleler sürekli yazılıyor aşağıda birkaç tanesini yazdım >>
Children May Benefit From Probiotics, Prebiotics
A Guide to Probiotics For Kids: Research, Supplements, Reviews and ...
Toddler Immune System Boost
Immune System, Probiotic, Prebiotics, Nucleotides, Zinc, Vitamin C ...
The Role of Probiotics and Prebiotics in Inducing Gut Immunity
Prebiotics, Probiotics, Synbiotics, and the Immune System
Immune system of a young child: The role of prebiotics and omega-3 ...
Bunların dışında, mevsim meyve ve sebzesi olmayan, GDO'lu ürünler, kültür balıkları, boyar maddeli şeker ve tatlı ürünler gibi bağışıklık sistemini azdıran ürünlerin tüketilmemesi alerjik rinit ve benzeri alerjik hastalıkları olan (atopik bireyler)' de önemlidir.
Konu ile ilgili yazılabilecek çok şey var, kısaca özetlemek istedim. Melekler için faydalı olmuştur umarım.
KBB & BBC Uzmanı (MD, Otorhinolaryngology, Head and Neck Surgeon - ENT Doctor in Istanbul)
Muayenehane (Private Office):
Adres (Address): İncirli Cad., No:41, Kat:4, Dilek Pastanesi Üstü (Dilek Patisserie Building), Posta kodu: 34147, Bakırköy - İstanbul
Randevu Tel (Appointment Phone): 0212 561 00 52
E-mail: muratenoz@gmail.com
Cep tel (Mobile phone): (+90) 533 6550199
Fax: (+90) 212 542 74 47
Yorumlar
Yorum Gönder