 |
| Ototoksisite - Ototoksik ilaçlar - İç kulağa hasar veren ilaçlar - Çınlamaya neden olan ilaçlar - Ototoksik ilaç listesi - Sinirsel tip işitme kaybı - Sensörinöral işitme kaybı - İç kulakta saçlı hücre hasarı / Görsel kaynağı: The 5 Different types of hearing loss ... |
Ototoksisite ve Ototoksik İlaçlar
Öncelikle yazıya başlamadn önce iki öndemli terimi açıklamak gerekir, iğç kulağa zarar veren ilaçlar "ototoksik ilaçlar ya da ototoksinler" olarak ve iç kulağın zarar görmesi ya da hasara uğraması "ototoksisite" olarak adlandırılmaktadır. Ototoksik ilaçları görmk isterseniz >> Ototoksik İlaç Listesiİlaç ototoksisitesi, özellikle psikososyal sorunlarda, tedaviden sonra hastaların yaşam kalitesini, ciddi sonuçları olanları sınırlar. Tedavi kesildikten sonra birçok ilacın ototoksisitesi düzelmesine rağmen, platin türevleri ve aminoglikozidlerin kullanımı kalıcı işitme kaybı ile ilişkilidir. Literatürde bir dizi bileşik ototoksik olarak tanımlanmıştır. Ototoksisitenin derecesi veya insidansı, ilaçlar arasında geniş ölçüde değişebilir ve bazen sadece bir ototoksisite şüphesi varsa, bir ilaç olası ototoksik olarak listelenebilir. Ototoksik olduğu bilinen ajanlar arasında bile, ototoksik işitme kaybı insidansı o kadar düşük olabilir ki, resmi ototoksisite izlemi önerilmeyebilir.
İç kulağa zarar veren ilaçlar "kesin zararlı" ve "olası zararlı" olarak sınıflandıılabilir. Bu ilaçla aslında kulak çınlamasına neden olabilen ilaçlar olarak da listelenebilmektedir. Kulak çınlamasına neden olabilen ilaçlar, hem olası hem de kesin ototoksik ilaçları içeren geniş bir liste halinde sunulmaktadır >> Kulak Çınlamasına Neden Olabilen İlaçlar Listesi
Kulak çınlamasına neden olabilecek ilaçlar listesine ulaşabileceğiniz PDF dökümanı >> https://www.ata.org/sites/default/files/Drugs%20Associated%20with%20Tinnitus%202013_Updated2017.pdf
Özellikle daha önceden iç kulakla ilgili bir sorun yaşamış olan, kulak çınlaması olan (sinirsel tip - sensorinöral işitme kaybı mevcut olan) hastaların bu ilaçlardan mümkün olduğunca kaçınmaları gerekmektedir.
HC kaybı ile ilişkili önemli bir değişiklik, hücre içi serbest radikallerin birikmesidir. Koklear hücrelerde ROS ve reaktif nitrojen türlerinin (RNS) oluşumu, yüksek ses veya ototoksik ilaçlara maruz kalmasıyla tetiklenir ve sıklıkla programlanmış hücre ölümü ortaya çıkar. ROS normal olarak hücrelerde üretilir ve metabolizmada, hücre sinyalizasyonunda ve diğer süreçlerde belirli rollere sahiptir. Bununla birlikte, ROS fazlası hücre hasarına ve ölüme yol açabilir. Aşırı ROS ve RNS DNA, proteinler, sitosolik moleküller, hücre yüzey reseptörleri ve membran lipidlerini parçalayarak hasara neden olur. ROS ayrıca inflamasyona ve interlökin-6 veya tümör nekrozis faktör-a (TNF-a) gibi pro-inflamatuar sitokinlerin üretimine de yol açar. İzoprostanlar gibi vazoaktif lipit peroksidasyon ürünlerinin varlığı koklear kan akışını azaltabilir. Tüm bu değişiklikler HC ölümüne ve buna karşılık SNHL'ye katkıda bulunabilir (kaynaklar >> HEI-OC1 Cells as a Model for Investigating Drug Cytotoxicity / of beta-catenin by inhibitors of glycogen synthase kinase-3 ameliorates cisplatin-induced cytotoxicity and pro-inflammatory cytokine expression in HEI-OC1 cells / Chemical and molecular mechanisms of antioxidants: experimental approaches and model systems).
Bazı antioksidanlar, HC'lerin ototoksik ilaçlar ve potansiyel gürültü veya yaşlanma ile ilişkili oksidatif stresden korunması için uygun adaylar gibi görünse de; Bunlar, ileri çalışma ve in vivo testlerle doğrulanmalıdır. Antioksidan ilaç şeklindeki üünleri tek başına yan etkisiz ve faydalı olarak savunmak bilimsel olarak doğru olmayacaktır.
Özet olarak, kulağınızda sinirsel tip işitme kaybı varsa, tek kulağınız işitiyorsa, önceden bir ilaç kullanımı sonucunda kulağınızda çınlama ortaya çıktıysa, atelşli hastalığıa bağlı işitme kaybı mevcutsa ve yaşlanma ile kulağınızdaki işitme azalması olduysa mümkün olduğunda ototoksik ilaçları kullanmaktan kaçının. İç kulağı öldüren ilaç kulanmak zorunda kalırsanız doktorunuza danışmadan koruyucu özlliği olduğunu düşündüğünüz bir ilaç ya da reçetesi bitkisel ürün kullanmayın. Limon kabuğu (lipoflavonoid içeriyor), sarımsak, omega-3 yağ asitleri, ginkgo biloba gibi bitkisel ürün ve yiyecekleri öneren çalışmalar da mevcuttur (kaynaklar >> Cochlear hair cell regeneration after noise-induced hearing loss / The efficacy of Ginkgo special extract EGb 761 in patients with tinnitus / Ginkgo biloba for tinnitus (Review) / Fish Oil & Tinnitus / Can Lipoflavonoid Stop the Ringing in My Ears?).
Sensorinöral işitme kaybı (SNHL)
Sensorinöral işitme kaybı (SNHL) kokleada doku hasarı ve / veya hücre ölümüyle karakterize edilen yaygın bir duyusal eksikliğidir. Orta ve şiddetli SNHL iletişimde eksikliklere neden olmakta, insan ilişkilerinden daha fazla izolasyona neden olmakta ve istihdam edilebilirliği olumsuz yönde etkilemektedir. Birçok etiyoloji SNHL ile ilişkilidir: Gürültü aşırı maruz kalma, bazı ilaçlar, iç veya orta kulak enfeksiyonu veya bağışıklık kaynaklı iltihaplanma yaygındır. Bununla birlikte, en sık görülen SNHL formu, sıklıkla gürültüye maruz kalma, diyabet veya yüksek tansiyon gibi diğer faktörler tarafından şiddetlendirilen presbycusis veya yaşa bağlı işitme kaybıdır. Ani SNHL tedavisinde sistemik steroidler kullanılmasına rağmen, işitme kaybını önlemek veya tedavi etmek için diğer ilaçlar henüz geliştirilmemiştir. Kokleadaki saçlı hücreleri (HC'ler) ve nöronlar olarak bilinen koklear duyusal hücreler çok sınırlı onarım kapasitesine sahiptir. Üstelik bu hücreler rejenere olmadığından, herhangi bir kayıp kalıcı hale getirdiği için, hücrenin zarar görmesinin önlenmesi işitme duyusunun korunmasında kritik öneme sahiptir (kaynaklar >> Screening antioxidants for the protection of cochlear sensory cells / The role of oxidative stress in noise-induced hearing loss).Reaktif oksijen türleri (ROS) saçlı hücre hasarına katkıda bulunur
 |
| Ototoksisite - Ototoksik ilaçlar - İç kulağa hasar veren ilaçlar - Çınlamaya neden olan ilaçlar - Ototoksik ilaç listesi - Sinirsel tip işitme kaybı - Sensörinöral işitme kaybı - İç kulakta saçlı hücre hasarı / Görsel kaynağı: Hearing aids, cochlear implants and hearing |
HC kaybı ile ilişkili önemli bir değişiklik, hücre içi serbest radikallerin birikmesidir. Koklear hücrelerde ROS ve reaktif nitrojen türlerinin (RNS) oluşumu, yüksek ses veya ototoksik ilaçlara maruz kalmasıyla tetiklenir ve sıklıkla programlanmış hücre ölümü ortaya çıkar. ROS normal olarak hücrelerde üretilir ve metabolizmada, hücre sinyalizasyonunda ve diğer süreçlerde belirli rollere sahiptir. Bununla birlikte, ROS fazlası hücre hasarına ve ölüme yol açabilir. Aşırı ROS ve RNS DNA, proteinler, sitosolik moleküller, hücre yüzey reseptörleri ve membran lipidlerini parçalayarak hasara neden olur. ROS ayrıca inflamasyona ve interlökin-6 veya tümör nekrozis faktör-a (TNF-a) gibi pro-inflamatuar sitokinlerin üretimine de yol açar. İzoprostanlar gibi vazoaktif lipit peroksidasyon ürünlerinin varlığı koklear kan akışını azaltabilir. Tüm bu değişiklikler HC ölümüne ve buna karşılık SNHL'ye katkıda bulunabilir (kaynaklar >> HEI-OC1 Cells as a Model for Investigating Drug Cytotoxicity / of beta-catenin by inhibitors of glycogen synthase kinase-3 ameliorates cisplatin-induced cytotoxicity and pro-inflammatory cytokine expression in HEI-OC1 cells / Chemical and molecular mechanisms of antioxidants: experimental approaches and model systems).
Antioksidan ilaçlar kullanılarak ototoksisite engellenebilir mi?
Hayvanlardaki birçok deneysel çalışma, eksojen antioksidanların, HC'leri in vitro ve in vivo olarak çeşitli hasar formlarından etkili bir şekilde koruyabildiğini göstermiştir. Reaktif oksijen türleri, saç hücrelerine (HC'ler) ototoksik hasarın önemli unsurları olup hasar sürecinin erken aşamalarında ortaya çıkar. Daha yüksek seviyelerde doğal antioksidanlar, ototoksinlere karşı direnç ile pozitif ilişkilidir ve birçok çalışma, eksojen antioksidanların, HC'leri hasara karşı koruyabildiğini göstermiştir. Bununla birlikte insanlarda, antioksidan ürünler kullanılarak iç kulak hasarının engellenmesi konusunda yeterli klinik çalışma olmadığı gibi; "An antioxidant screen identifies candidates for protection of cochlear hair cells from gentamicin toxicity" isimli çalışmada, ototoksik özellikleri olan bir antibiyotik olan Gentamisin vrilerek iç kulak hasarının engellenmesinin değerlendirilmiş ve toplam 81 antioksidan bileşenden 13'ü, HC'lerin önemli ölçüde korunmasını sağlamış. Bunlar arasında, daha önce HC'ler üzerinde test edilmemiş olan, çeşitli genetik antioksidan sınıfları olan, zarar verici gentamisin etkisini hafifletmeye yarayan çeşitli antioksidan sınıfları bulunmaktadır. Bu çalışmadan, insanlar üzerinde ilaçlara bağlı iç kulak hasarını azaltabilecek bir antioksidan kesin olarak vurgulanmamış ve ileri klinik çalışmalara ihtiyaç olduğu belirtilmiştir.Bazı antioksidanlar, HC'lerin ototoksik ilaçlar ve potansiyel gürültü veya yaşlanma ile ilişkili oksidatif stresden korunması için uygun adaylar gibi görünse de; Bunlar, ileri çalışma ve in vivo testlerle doğrulanmalıdır. Antioksidan ilaç şeklindeki üünleri tek başına yan etkisiz ve faydalı olarak savunmak bilimsel olarak doğru olmayacaktır.
Özet olarak, kulağınızda sinirsel tip işitme kaybı varsa, tek kulağınız işitiyorsa, önceden bir ilaç kullanımı sonucunda kulağınızda çınlama ortaya çıktıysa, atelşli hastalığıa bağlı işitme kaybı mevcutsa ve yaşlanma ile kulağınızdaki işitme azalması olduysa mümkün olduğunda ototoksik ilaçları kullanmaktan kaçının. İç kulağı öldüren ilaç kulanmak zorunda kalırsanız doktorunuza danışmadan koruyucu özlliği olduğunu düşündüğünüz bir ilaç ya da reçetesi bitkisel ürün kullanmayın. Limon kabuğu (lipoflavonoid içeriyor), sarımsak, omega-3 yağ asitleri, ginkgo biloba gibi bitkisel ürün ve yiyecekleri öneren çalışmalar da mevcuttur (kaynaklar >> Cochlear hair cell regeneration after noise-induced hearing loss / The efficacy of Ginkgo special extract EGb 761 in patients with tinnitus / Ginkgo biloba for tinnitus (Review) / Fish Oil & Tinnitus / Can Lipoflavonoid Stop the Ringing in My Ears?).
Dr. Murat Enöz
KBB & BBC Uzmanı (MD, Otorhinolaryngology, Head and Neck Surgeon - ENT Doctor in Istanbul)
KBB & BBC Uzmanı (MD, Otorhinolaryngology, Head and Neck Surgeon - ENT Doctor in Istanbul)
Muayenehane (Private Office):
Adres (Address): İncirli Cad., No:41, Kat:4, Dilek Pastanesi Üstü (Dilek Patisserie Building), Posta kodu: 34147, Bakırköy - İstanbulRandevu Tel (Appointment Phone): 0212 561 00 52
E-mail: muratenoz@gmail.com
Cep tel (Mobile phone): (+90) 533 6550199
Fax: (+90) 212 542 74 47
Yorumlar
Yorum Gönder