Dil ile koku almak mümkün müdür?
 |
| Dil ile koku almak mümkün müdür? - Dil ile koku algılanabilir mi? - Koku ve tat etkileşimleri |
Yayınlanan yeni bir bilimsel çalışmada, burundaki kokuları algılayan sensörler olan fonksiyonel koku alıcılarının da dilde bulunan insan tadı hücrelerinde bulunduğunu bildirdiler. Bulgular, gıda lezzetinin ana bileşenleri olan koku ve tat duyuları arasındaki etkileşimlerin, daha önce de düşünülmüş olduğu gibi, beyinde değil, dilde başlayabileceğini göstermektedir. Bu çalışmada emeği geçen ülkemizden insanlar da mevcut.
Pek çok insan tadı lezzetle eşitlerken, çoğu yiyecek ve içeceğin kendine özgü lezzeti tatdan çok kokudur. Dil üzerinde tatlı, tuzlu, ekşi, acı ve umami (savory - iştah açıcı) molekülleri tespit eden tat, ağızlarımıza koyduklarımızın besin değerini ve potansiyel toksisitesini değerlendirmek için aslında bir denetleme aracı olarak gelişmiştir. Koku yemek lezzetinin kalitesi hakkında ayrıntılı bilgi sağlar, örneğin muz, meyan kökü veya kiraz ... Beyin tadı, kokusu ve diğer duyuların girdisini birleştirerek lezzetin modal hissini yaratır.
Şimdiye kadar, tat ve koku, kendi bilgileri beyne ulaşana kadar etkileşimde bulunmayan bağımsız duyusal sistemler olarak kabul edildi. Yılanların dillerini uzatıp uzatmadığını ve böylece koku alabilecekleri önceden bilinen bir bilgi.
Chemical Senses Dergisi' nde online baskı öncesi yayınlanan çalışmada, Dr. Özdener ve meslektaşları Monell'de geliştirilen ve kültürdeki canlı insan tadı hücrelerini korumak için geliştirilen yöntemleri kullanmışlar. Tat hücresi kültürlerini araştırmak için genetik ve biyokimyasal metotlar kullanan araştırmacılar, insan tat hücrelerinin koku alma reseptörlerinde bulunduğu bilinen birçok ana molekülü içerdiğini bulmuşlar. Daha sonra kültürlenmiş tat hücrelerinin koku alıcı reseptör hücrelerine benzer bir şekilde koku moleküllerine tepki gösterdiğini göstermek için kalsiyum görüntüleme olarak bilinen bir yöntem kullanmışlar. Birlikte bu bulgular, insan tat hücrelerinde fonksiyonel koku alıcı reseptörlerin ilk gösterimini sağlamıştır, koku alıcı reseptörlerin, tat üzerindeki alıcı dil ile etkileşerek tat alma sisteminde rol oynayabileceğini öne sürer. Bu olasılığı destekleyen yazarların diğer deneyleri, tek bir tat hücresinin hem tat hem de koku reseptörleri içerebileceğini göstermektedir. Çalışmada yazarlar tarafından "koku alıcılarının ve tat alıcılarının aynı hücrede bulunması, bize koku ve tat uyarıcıları arasındaki etkileşimleri dil üzerinde incelemek için heyecan verici fırsatlar sağlayabileceği" vurgulanmış.
Burun tıkanıklığı olan hastalarda, tat alma sorunları da ortaya çıkabilmektedir. Örneğin tatlı ve kokulu bir elma yerken,i burun tıkalı ise şekeli bir yiyecekten farklı olup olmadığını anlamak zorlaşmaktadır. Çalışma oldukça güzel ancak, dilde koku hücresi ya da dilde koku reseptörü bulunsa bile; yeteli miktarda koku algılaması sağlayamayacağını düşünüyorum.
Koku ve tat etkileşimlerinin doğası ve mekanizmaları hakkında fikir vermenin yanı sıra, bulgular koku alma sisteminin kokuları nasıl tespit ettiğini anlamada bir araç da sağlayabilir. Bilim adamları, hangi moleküllerin 400 farklı işlevsel insan koku alma reseptörünün büyük çoğunluğunu aktive ettiğini hala bilmiyorlar. Kültürlenmiş lezzet hücreleri kokulara cevap verdikleri için potansiyel olarak hangi moleküllerin spesifik insan koku alma reseptörlerine bağlandığını belirlemeye yardımcı olmak için tarama deneyleri olarak kullanılabilirler.
Bilim adamları, ileriye doğru hareket ederek, koku alıcı reseptörlerin, örneğin tatlı veya tuz algılayıcı hücreler gibi belirli bir tat hücresi türüne tercihli bir şekilde yerleştirilip yerleştirilmediğini belirlemeye çalışacaktır. Diğer çalışmalar, koku moleküllerinin tat hücresi tepkilerini ve nihayetinde insan tadı algısını nasıl değiştirdiğini keşfedecektir.
Kaynak makale >> Bilal Malik, Nadia Elkaddi, Jumanah Turkistani, Andrew I Spielman, Mehmet Hakan Ozdener. Mammalian Taste Cells Express Functional Olfactory Receptors. Chemical Senses, 2019; DOI: http://dx.doi.org/10.1093/chemse/bjz019
Koku bozukluklarının testi ve tanısı da kolay değil, konu ile ilgili kapsamlı çalışmalara ihtiyaç mevcut. Çalışmayı yürüten, emeği geçen tüm yazarların eline sağlık.
Bu çalışma özeti (biraz fazla "tıbbi" o yüzden en sona ekledim):
"Memelilerdeki periferik tat ve koku alma sistemleri ayrı ve bağımsız duyusal sistemlerdir. Mevcut kemosensasyon modelinde, tat verici ve koku alma reseptörleri, aşağı yönde hedefleri ayırmak için projeksiyon yapan anatomik olarak farklı yerlerde eksprese edilen genetik olarak farklı ailelerdir. Her iki duyusal sistemden gelen bilgiler lezzet algısını oluşturmak için birleşse de, ilk çapraz konuşmanın merkezi olarak insüler kortekste gerçekleştiği düşünülmektedir. Son zamanlarda yapılan çalışmalar, glikatör ve koku alma reseptörlerinin vücutta eksprese edildiğini ve çoklu dokularda kimyasal sensörler olarak görev yaptığını göstermiştir. Dilde koku alma reseptörü cDNA'sı tespit edilmiş, ancak tat hücrelerinde fizyolojik olarak fonksiyonel koku alma reseptörlerinin varlığı henüz gösterilmemiştir. Burada koku alıcı reseptörlerin fonksiyonel olarak tat papillalarında eksprese edildiğini bildirmekteyiz. Yeşil flüoresan proteini eksprese eden transgenik farelerin tat papillalarında koku reseptörlerinin ekspresyonunu ve immünositokimya ve gerçek zamanlı kantitatif polimeraz zincir reaksiyonu deneyleri kullanarak, kültürlü insan fungiform tadı papillalarında (HBO koku alma sinyalleri ve koku alma reseptörleri varlığını kullanarak) bulduk. ) hücreler. Hem HBO hücreleri hem de fare tadı papilla hücreleri, koku veren maddelere cevap verdi. Adeniilil siklaz mRNA'nın spesifik küçük inhibitör RNA ve farmakolojik blok adenilil siklaz tarafından yok edilmesi, bu cevapların ortadan kaldırılmasını sağlamıştır, bu da bize gustatory sisteminin periferde koku alma bilgisi alabileceğini varsaymamıza neden oldu. Bu sonuçlar, memeli tad hücrelerinde fonksiyonel koku alma reseptörlerinin varlığının ilk doğrudan kanıtını sağlar. Sonuçlarımız ayrıca, tat verici ve koku alma bilgisinin başlangıçtaki entegrasyonunun tat alıcı hücreler kadar erken meydana gelebileceğini de göstermektedir."
Dr. Murat Enöz
KBB & BBC Uzmanı (MD, Otorhinolaryngology, Head and Neck Surgeon - ENT Doctor in Istanbul)
Muayenehane (Private Office):
Adres (Address): İncirli Cad., No:41, Kat:4, Dilek Pastanesi Üstü (Dilek Patisserie Building), Posta kodu: 34147, Bakırköy - İstanbulRandevu Tel (Appointment Phone): 0212 561 00 52
E-mail: muratenoz@gmail.com
Cep tel (Mobile phone): (+90) 533 6550199
Fax: (+90) 212 542 74 47
Yorumlar
Yorum Gönder