Geniz Eti Büyümesine Bağlı Olarak Ortaya Çıkabilecek Dentofasyal Anomaliler
Geniz Eti Büyümesi ve Buna Bağlı Olumsuz Sağlık Etkileri
Çocuğun gelişmesi sırasında, aktif immünolojik süreçler, özellikle 1-4 yaş arası (6 yaşına kadar olabilir), bademcik ve geniz eti büyümesine neden olabilir. Tonsiller ve adenoid hipertrofisi, küçük çocuklarda üst hava yolu obstrüksiyonunun en sık görülen nedenleridir. Tıkanıklık, orofarinks derinliğini azaltır ve böylece dilin öne zorlayan ve çocuğun nefes alma modunda telafi edici bir değişikliğe neden olan hipoid kemiğin duruşunu düşürür. Ayrıca, üst solunum yolu tıkanıklığı ve değişmiş solunum paterni potansiyel olarak çocuğun diş yüzeyi büyümesini etkileyebilir.Burun solunum yolu tıkanıklığı ile ilişkili dentofasiyal değişiklikler CV Tomes tarafından 1872'de "adenoid face" olarak tanımlanmıştır (kaynak linkeri aşağıda bulabilirsiniz). Uzun süreli ağız açık pozisyonda uyumaya bağlı olarak çocuklarda diş ve çene kemiklerinde farklı etkilenmelere neden olmaktadır. Geniz eti büyümesine bağlı belirtiler ve geniz eti ameliyatı ile ilgili bilgiler bulabileceğiniz link >> Geniz Eti Büyümesi, Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi ve Geniz Eti ...
Ağız açık olarak büyüme sonucunda alt çenenin geride kalması, dil pozisyonunun normalden daha geride ve düşük kalmasına neden olabilmektedir. Dildeki basınç ve yanaklardaki kaslar arasındaki dengesizlik, yanak kaslarının premolar bölgedeki alveolar proçese baskı yapmasına neden olur. Eş zamanlı olarak, alt çene pozisyonunun geriye doğru olmasına neden olmaktadır bu durum "kompresör teorisi" olarak adlandırılmıştır. Burun tıkanıklığının neden olduğu çene yapısı ve diş yapısı değişiklikleri farklı teorilerle anlatılmaya çalışılmıştır.
Çocuklarda geniz eti büyümesi (adenod hipertrofisi)' ne bağlı olarak çene ve diş yapısında aşağıdaki değişiklikler görülebilir:
- Üst dişlerin alt dişlere göre önde olması, çenede kapanma bozukluğu maloklüzyon (pseudo skeletal discrepancies) gibi ortodontik sorunlar (anterior open bite ve posterior crossbite)
- Üst çenenin dar - V şeklinde ve derin olması (kubbe damak) - artmış damak derinliği ve üst diş kemerinin daralması
- Önden bakıldığında geniz eti büyük olan çocuklarda, anlamsız ve donuk bir yüz ifadesi ortaya çıkabilir. Adenoid face (geniz eti yüzü) olarak ifade edilen bu durum burundan uzun süredir hava alınamamasına bağlı olarak ortaya çıkmaktadır
- Dişlerde çarpılma, diş çürükleri ve diş eti hastalıkları
Yukarıdaki grafide geniz etinin tam olarak hava yolunu kapattığı görülmektedir.
The Mouth Breathing Syndrome (MBS - Ağız Solunumu Sendromu)
Ağız Solunumu Sendromu (MBS), okul çocuklarının yarısında mevcut olabilecek burun tıkanıklığı veya inflamatuvar faktörlerin neden olduğu kronik ağız solunumu (MB) veya karışık solunum paterni ile karakterizedir.Solunum, vücudun hayati fonksiyonlarından biridir ve fizyolojik koşullar altında solunum burun yoluyla gerçekleşir. Sadece oral solunum paterni nadirdir veya mevcut değildir. MBS, genellikle yüzdeki şekil bozuklukları, dişlerin ve vücut duruşlarının anormal pozisyonlanması ve kardiorespiratuvar ve endokrin hastalıklara, uyku ve duygu durum bozukluklarına, çocuklarda okuldaki performans azalmasına neden olabilmektedir. Ayrıca, MBS genetik faktörler, sağlıksız ağız alışkanlıkları ve nazal tıkanıklıklar ile ilişkilidir ve şiddeti ve süresi bu faktörlere göre değişebilir.
Geniz Eti Büyüklüğü Nasıl Değerlendirilir?
Nazofaringeal boşluk ve adenoidlerin büyüklüğü farklı değerlendirme yöntemleri kullanılarak değerlendirilebilir:1. Röntgenografik adenoid / nazofaringeal oranının (lateral bir sefalometrik X-ışınının) belirlenmesi
2. Esnek optik endoskoplar
3.Akustik rinometri
4. Cerrahi sırasında direkt ölçümler
Genelde çocularda pediatrik endoskoplar ya da esnek (fleksibl) endoskoplar kullanıalrak geniz etinin burnun en gerisindeki hava yolu deliği olan koanaları hangi oranda kapattığı görülebilir.
Kabaca burun içi endoskopik muayenede önde herhangi bir hava yolu darlığı olmayan bir hastada, ciddi burun tıkanıklığı mevcutsa, genellikle geniz eti büyümesi mevcut demektir (nadiren kistler ve koanal atrezi denilen durumda da burnun arka taraftaki bir soruna bağlı olarak tıkalı olması durumu görülebilir).
Bir lateral cephalometic radiograph, üst hava yolu obstrüksiyonlu çocukların değerlendirilmesinde ortodontist için katma değerli bir tanı aracıdır. Çocuklarda tiroid ve boyun bölgesine radyasyon içeren bir görüntüleme tekniği kullanılarak değerlendirilmesi konusunda gereksiz film çekilmemesi konusunda dikkat edilmesi gerekmektedir.
Geniz Eti Filmi Nasıl Çekilmelidir?
Genellikle geniz etinin değerlendirilmesi için yumuşak doku dozunda ve ağız açık pozisyonda lateral grafi çekilmektedir. Çocuklarda dolaylı olarak adenoid dokuyu görselleştirmek için klinik değerlendirme yapılması kolay değildir ve bazen imkansız bile olur. Bu nedenle, nazofarenks profilindeki radyografik görüntü, objektif, hassas ve kolay ölçümler sağlar. Radyografi yapılırken hastanın doğru konumlandırılması her şeyden önemlidir; hastalar ağlamamalı veya yutmamalıdır çünkü tıkanıklık izlenimi vererek yumuşak damak yükselmesine neden olurlar. Adenoid palpasyon güvenilir bir ölçüm metodu değildir ve çocuklar için çok travmatiktir. Radyolojik görüntüleme palpasyon ile karşılaştırıldığında daha fazla bilgi sağlar. Radyasyon içermesi nedeniyle grafi çekilmesi yerine daha sık olarak endoskopik muayene tercih edilmektedir.Geniz Eti Büyümesine Bağlı Olarak Çene ve Diş Yapısında Değişiklik Ortaya Çıkmış Olan Hastalarda Tedavi Nasıl Olmalıdır?
Geniz eti büyümesine bağlı olarak uzun süredir ağızdan nefes alıp veren ve yukarıda sayılan değişiklikler ortaya çıkan hastalarda aşağıdaki şekilde yol izlenilmesi doğrudur:
- geniz eti ameliyatı ve diğer varsa burun tıkanıklığına neden olabilecek diğer burun tıkanıklığı nedenlerine yönelik tedavi
- hastanın bir diş hekimi tarafından görülmesi ve gerekirse üst çeneyi yanlara doğru genişleten protez (rapid maksiller ekspander gibi) yerleştirilmesi ve ortodontik diş tedavisi
- Obstrüktif faktörlerin uygun bir şekilde giderilmesi, solunum modellerinin normalleşmesinde, dengeli diş büyümesinin olumlu bir şekilde teşvik edilmesinde ve ortodontik tedavi stabilitesinin arttırılmasında önemli olduğu düşünülmektedir
- Ciddi hava yolu obstrüksiyonu veya obstrüktif uyku apnesi sendromu olan çocuklar için adenoidektomi (geniz eti ameliyatı) ve tonsillektomi (bademcik ameliyatı) önerilmektedir
- Diş ve çene yapısında değişiklile ortaya çıkmış olan hastalar üzerinde yapılan çalışmalarda, solunum yolu tıkanıklığı olan çocuklarda adenoidektomi veya tonsillektomi sonrasında diş kemeri boyutlarının normalleştirilmesi için kesin sonuç olarak bildirilmemiştir. Cerrahinin etkisi sınırlı olduğu için solunum yollarındaki tıkanıklıkların giderilmesinden sonra fonksiyonel antreman veya ortodontik maksiller genişleme gibi diğer tedaviler düşünülmelidir. Yani çocuklarda bu olumsuz değişiklikler ortaya çıkmadan önce hava yollarının normalleştirilmesi ve tıkanıklıkların giderilmesi gerekmektedir.
Geniz Eti Büyümesi Kendiliğinden Ne Zaman Durur?
Lenfoid doku genellikle doğumdan sonra hızla gelişir; erken çocukluk döneminde tepe büyüklüğüne ulaşır ve yaklaşık 8 ila 10 yaşlarında gerilemeye başlar. Bazı çocuklarda aşırı büyümesi faringeal hava yolunda solunum, uyku, beslenme, konuşma ve yutma bozukluklarına neden olabilecek tıkanıklığa neden olabilir. Herhangi bir üst hava yolu obstrüksiyonu (nazal sinüs patolojileri veya Waldeyer'in lenfatik halkasının hipertrofisi gibi) varlığı hastanın ağzından nefes almasına neden olabilir. Oral solunum, dudakların yanağının ve dilinin uyguladığı kuvvetler arasında bir dengesizlik oluşturur; böylelikle kranyofasiyal kompleksde morfolojik ve büyüme ile ilgili değişikliklere neden olur.Yani "ben de küçükken ağız açık büyümüşüm ama şimdi hiçbir sıkıntım yok" demeden önce, eğer çocuğunuzda geniz eti büyümesi varsa 8-10 yaşından sonra rahatlama olması muhtemel olduğunu ve çene-diş yapısal değişiklikleri ortaya çıkan hastalarsa bu değişikliklerin hepsinin cerrahi tedavi ile giderilebilmesinin her zaman mümkün olmayacağını unutmayın.
Pedodontist, ortodontist, kulak burun boğaz uzmanı ve çocuk doktorunun ortak bir çabası, solunum bozukluklarının yüz özelliklerinde devam eden zararlı etkilerini azaltmak için gereklidir.
Geniz eti büyümesi ile ilgili önceden hazırladığı linkler ve videolar >>
- Birkaç Dakikalık Geniz Eti Ameliyatı, Kalıcı Çene ve Diş Bozukluklarını ...
- Bademcik, Geniz Eti, Kulak Tüpü Ameliyatları
- Çocuklarda geniz eti ameliyatı ne zaman gereklidir? - UZMANTV
- Çocuklarda geniz eti ameliyatının nasıl faydaları var? - UZMANTV
- Tekrarlayan Orta Kulak İltihabi Olan Çocuklarda Geniz Eti Ameliyatı ...
- Çocuklarda geniz eti ameliyatı sonrası bakım nasıl olmalı? - UZMANTV
Geniz Eti Büyümesi Nedenleri, Belirtileri, Tanısı ve Geniz Eti Ameliyatı Videosu
Geniz Eti Ameliyatı Videosu
Kaynaklar >>
- The Effects of Enlarged Adenoids on a Developing Malocclusion ...
- Adenoidectomy: Background, History of the Procedure, Epidemiology
- Dental arch dimensional changes after adenoidectomy or ... - NCBI - NIH
- Articulation error of children with adenoid hypertrophy - NCBI - NIH
- Influence of Mouth Breathing on the Dentofacial Growth of Children: A ...
- Orthodontic treatment after adenoidectomy patients: effect on jaw ...
- Journal of Dental Sleep Medicine (JDSM) - Adenoid Hypertrophy in ...
- Mouth Breathing Syndrome: cervical muscles recruitment during nasal ...
Dr. Murat Enöz
KBB & BBC Uzmanı (MD, Otorhinolaryngology, Head and Neck Surgeon - ENT Doctor in Istanbul)
KBB & BBC Uzmanı (MD, Otorhinolaryngology, Head and Neck Surgeon - ENT Doctor in Istanbul)
Muayenehane (Private Office):
Adres (Address): İncirli Cad., No:41, Kat:4, Dilek Pastanesi Üstü (Dilek Patisserie Building), Posta kodu: 34147, Bakırköy - İstanbulRandevu Tel (Appointment Phone): 0212 561 00 52
E-mail: muratenoz@gmail.com
Cep tel (Mobile phone): (+90) 533 6550199
Fax: (+90) 212 542 74 47
Yorumlar
Yorum Gönder