Kulaktaki Zar Onarımı Ameliyatlarında Başarıyı Etkileyen Faktörler
Kulak zarı ameliyatı - Miringoplasti ameliyatı - Timpanoplasti ameliyatı - Mastoidektomi ameliyatı - Kolesteatom - Kulak zarı ameliyatının başarısı |
Kulak Zarının Görevleri ve Kulak Zarındaki Deliğin Sağlık Üzerine Etkileri
Kulak zarı, orta kulak boşluğu ile dış kulak zarı arasında yer alan ve orta kulak ve dış kulak arasında bariyer görevinin yanında ses dalgalarının çarptığı yüzey alanı olması nedeniyle işitme ile ilgili görevleri de bulunmaktadır.Kulak zarında kalıcı delik ortaya çıktığında, kulak zarının hem bariyer görevi hem de işitme ile ilgili görevleri etkilenir ve zardaki deliğin büyüklüğü ve yerine göre aşağıdaki belirtiler ortaya çıkar:
- İşitme kaybı
Zardaki deliğin boyutları arttıkça ve orta kulak enfeksiyonlarının sayısı arttıkça işitme kaybı da artar. Bunun nedeni ses dalgalarının çarptığı yüzey alanlarının azalması ve enfeksiyonlara bağlı olarak orta kulak ve iç kulaktaki olumsuz etkilenmeler olmasıdır.
- Tekrarlayan orta kulak enfeksiyonları
Kulak zarının bariyer görevi bozulduğu için dış kulak yoluna su kaçması durumunda çok kolay orta kulak enfeksiyonları gelişebilir. Orta kulak bölgesi, beyin, boyun damarları ve yüz siniri ile anatomik olarak çok yakın ilişki halindedir ve tekrarlayan orta kulak enfeksiyonlarına bağlı olarak yüz felci, boyun apsesi, beyin apsesi, beyin zarı iltihabı gibi ciddi riskleri mevcuttur.
Tekrarlayan orta kulak enfeksiyonu olan hastaların bazılarında, "kolesteatom" denilen kemikleri eritebilen ve kulak bölgesindeki kemiklerin içerisine hapsolmuş enfeksiyon odakları görülebilir. "Kolesteatomlu kronik otitis media", kolesteatomun eşlik ettiği müzmin orta kulak iltihabı hastalığı için kullanılan ve daha ciddi bir orta kulağın iltihabi hastalığıdır.
kulak zarında geniş santral perforasyon (merkezi kulak zarı deliği ya da delinmesi) |
Yukarıdaki fotorafta, kulak zarında geniş santral perforasyon (merkezi kulak zarı deliği ya da delinmesi) olan hastanın muayene fotoğrafı görülmektedir. Deliğin kenarlarındaki beyaz ölü epitel dokusu görülmektedir. Ameliyat esnasında bu deliğin uç kısmında bulunan tüm iyileşme dokusu ve ölü epitel dokusu çıkarılmalıdır (dezepitelizasyon). Bu işlemden sonra alınan kas zarı, kıkırdak ya da kıkırdak zarı bu delik kenarlarına temas ettirilerek kulak zarı tamiri sağlanabilir.
Kulak Zarı Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Kulak zarı ameliyatları zardaki deliğin büyüklüğü ve yerine, orta kulakta iltihap odaklarının varlığına göre değişebilir. Orta kulağın normal olduğu ve sadece kulak zarında delik olan hastalarda, sadece kulak zarına yapılan basit bir işlemle kulak zarı onarılması ameliyatı (miringoplasti ameliyatı) ve kulak zarı ile birlikte orta kulak kemikçiklerine de dokunulabildiği zar ameliyatı (timpanoplasti ameliyatı) yapılabilir.
Mastoidektomi Ameliyatı
Kolesteatom bulunan hastalarda, kolestetaomun bulunduğu kemik alanlarının temizlenmesi ameliyatı (mastoidektomi ameliyatı) da yapılabilmektedir. Küçük ve merkezi kulak zarı delikleri hiçbir ilave deri kesisi yapılmadan dış kulak kanalı içerisinden yapılan işlemlerle onarılabilmektedir.
Kulak Zarında Delik Olan ve Kulağına Su Kaçıran Hastalarda Ameliyatın Boyutu Artabilir!
Kulak zarında delik olan insanların kulaklarını su temasından korumaları gerekmektedir. Kulak zarında delik olan ve dış ortamdan gelen su temasına karşı koruyucu önlemleri almayan hastalarda, tekrarlayan orta kulak iltihabı sıklığında artışla birlikte, orta kulakta ve kulak kemikçiklerinde yapısal değişiklikler, kulak kemikçikleri eklemlerinde sertleşme, iç kulak sinir hücrelerinde kalıcı harabiyet ve kulak kemikçikleri etrafında gizli iltihabi odakların birikmesi gibi olumsuz etkilenmeler görülebilir. Bu nedenle yapılacak olan ameliyatın miktarı da artabilir. Örneğin sadece basit kulak zarı ameliyatı yapılması planlanabilecek bir hastada beraberinde orta kulaktaki iltihap odaklarının temizlenmesi ameliyatının ya da kulak kemikçiği ameliyatının da eklenmesi gibi.Su kaçırılmamış ve az enfeksiyon geçirmiş olan hastalarda ameliyat başarısı daha yüksek olabilir.
Sigara Kullanılması Kulak Zarı Ameliyatlarının Başarısını Olumsuz Etkiler!
Sigaranın üst solunum yolu enfeksiyonları ve kanser hastalıkları ile ilgili birçok arttırıcı etkisi ispatlanmıştır. Kulak zarı ameliyatı yapılan ve sigara içen hastalarda aşağıdaki mekanizmalarla, ameliyat başarısı düşebilir:- Yara iyileşmesinin olumsuz etkilenmesi
- Orta kulağı havalandıran östaki tüpünün fonksiyonlarının olumsuz etkilenmesi
- Burun etlerinin büyümesi ve burun tıkanıklığını artması
- Üst solunum yolu enfeksiyonu sıklığını arttırması
Burun Tıkanıklığı Olan Hastalar, Kulak Zarı Ameliyatı İçin Uygun Değildir!
Burun tıkanıklığı olan hastalarda, orta kulağı havalandıran ve geniz bölgesine açılan östaki tüpünün fonksiyonları olumsuz etkilenir. Bununla birlikte, burun tıkanıklığı olan hastalarda orta kulağın dış ortamdaki basınç değişliklerinden etkilenmesi çok kolaydır. Burun tıkanıklığı ve kulak zarında delik olan hastalarda, burun tıkanıklığı tedavisi (medikal tedavi, kıkırdak eğriliği ameliyatı, burun eti ameliyatı, polip ameliyatı ...) yapıldıktan sonra, kulak zarı ameliyatı planlanmalıdır.Kulak Zarı Ameliyatlarında Yapay Zar ve Kulak Zarı Arasına Dikiş Atılmaz!
Kulak zarını onarmak için, kıkırdak zarı, kıkırdak, kas zarı kullanılabilmektedir. Kulak zarındaki deliğin çevresindeki ölü dokular temizlendikten sonra, bu greft materyallari deliğin kenarlarındaki taze ve kanlı bölgelere temas ettirilerek yerleştirilir. Yani greftler kulak zarına pıhtı ile sabitlenir. Kulak zarındaki delik kenarları zardan ayrılmazsa, yani zarın temas ettiği düzgün alan varsa deliğin kenarlarındaki hücreler karşılıklı birbirine değene kadar üremeye devam eder. Bu şekilde kulak zarı grefte tutunarak kendini yeniler.Peki bu greft materyalleri kulak zarından ayrılırsa ne olur ... O bölgelerdeki kulak zarı hücreleri yeniden ölür ve greften ayrılan bölgelerde büyük olasılıkla delik kalır.
Kulak zarı ameliyatları sonrasında, grefti oynatabilebilecek aşağıdaki hareket ve durumlardan sakınılmalıdır:
- Ağız kapalı olarak hapşırmak
- Kabız olmak ve ıkınma hareketi
- Kulağa travma olması
- Ameliyattan sonraki erken dönemde uçak yolculuğu yapmak
- Kulağa su kaçırmak
Orta Kulakta Aktif Enfeksiyon Varlığında Kulak Zarı Ameliyatı Başarı Şansı Düşüktür!
Kulak zarı ameliyatlarında, orta kulakta aktif enfeksiyon olmamasına özen gösterilmektedir. Bunun nedeni, kulak zarı üzerine yerleştirilen greft ile zar arasında enfeksiyon artıklarının gelmesi, kulak zarının iyileşmesinin bozulması ya da iltihabı akıntının grefti oynatması şeklinde açıklanabilir.Orta kulak iltihabı olan ve zar ameliyatı planlanan hastalarda, ameliyat öncesi ort kulak iltihabının değerlendirilmesi ve uygun medikl tedavisinin düzenlenmesi önemlidir. Uygun medikal tedaviye rağmen iltihabın düzelmediği hastalarda, kulak kemikleri içerisinde hapsolmuş gizli iltihap odaklarının değerlendirilmesi ve buna göre ameliyat şeklinin belirlenmesi gerekmektedir.
Konu ile ilgili olarak İngilizce hazırladığım makeleyi ve İngilizce kulak zarı onarılması animasyonunu bulabileceğiniz link >> Ear Drum Repair (Tympanoplasty / Myringoplasty) in Istanbul
Endoskopik Kulak Zarı Ameliyatı
Endoskopik teknikle dışarıdan kesi yapılmaksızın, kulak kanalı içerisinden, kulak zarındaki deliğin tamiri mümkündür. Sadece uygun olan hastalarda tercih edilebilecek bu teknikle ilgili olarak ayrıntılı bilgiler bulabileceğiniz linkler >> Endoskopik Kulak Zarı Ameliyatı ve Avantajları / Endoskopik ve Mikroskopik Kulak Zarı Ameliyatları İle İlgili Farklı Ayrıntılar / Endoskopik Kulak Zarı Ameliyatı Videosu
Kayank link >> Tympanoplasty Outcomes: A Review of 789 Cases - NCBI
Dr. Murat Enöz
KBB & BBC Uzmanı (MD, Otorhinolaryngology, Head and Neck Surgeon - ENT Doctor in Istanbul)
Muayenehane (Private Office):
Adres (Address): İncirli Cad., No:41, Kat:4, Dilek Pastanesi Üstü (Dilek Patisserie Building), Posta kodu: 34147, Bakırköy - İstanbul
Randevu Tel (Appointment Phone): 0212 561 00 52
E-mail: muratenoz@gmail.com
Cep tel (Mobile phone): (+90) 533 6550199
Fax: (+90) 212 542 74 47
Yorumlar
Yorum Gönder